Η Αξιολόγηση αποτελεί σημαντικό μέρος της συνολικής διαγνωστικής διαδικασίας σε συνδυασμό με τη λήψη ιστορικού και πρόκειται για μια εμπεριστατωμένη διερεύνηση των επιμέρους ψυχολογικών λειτουργιών του ατόμου (νοητικών, συναισθηματικών, κοινωνικών, διαπροσωπικών. Περιλαμβάνει τις «ψυχομετρικές δοκιμασίες(τέστ)» δηλαδή όλα τα τεστ, τα ερωτηματολόγια και γενικότερα τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται για την αναγνώριση, τη μέτρηση και την εκτίμηση ψυχολογικών χαρακτηριστικών, τα οποία καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα διαφορετικών στοιχείων, από συναισθήματα και φόβους μέχρι ικανότητες, κλίσεις, επιτεύξεις και ενδιαφέροντα, χωρίς να εξαιρούνται οι ανθρώπινες πεποιθήσεις, οι στάσεις, οι επιθυμίες και οι ανάγκες. Με αυτό τον τρόπο, διαμορφώνεται μια ολοκληρωμένη διαγνωστική αξιολόγηση του ατόμου, η οποία στη συνέχεια οδηγεί σε ορθότερες θεραπευτικές επιλογές.
Οι ψυχομετρικές δοκιμασίες(τεστ), διακρίνονται σε δύο κύριες κατηγορίες:
Η πρώτη κατηγορία επικεντρώνεται στις ικανότητες και περιλαμβάνει τεστ που μετρούν γνωστικές ικανότητες, γενικότερες δυνατότητες γνώσης, ικανότητες επιτέλεσης έργου και επίτευξης στόχων.
Η δεύτερη κατηγορία επικεντρώνεται στην προσωπικότητα και περιλαμβάνει τεστ που μετρούν τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά και τις συμπεριφορές των ατόμων σε συγκεκριμένα κοινωνικά πλαίσια.
Το Κέντρο Θεραπείας Ζεύγους και Οικογένειας παρέχει αξιόπιστες και έγκυρες ψυχομετρικές υπηρεσίες σε ενήλικες, παιδιά και σε έφηβους από εκπαιδευμένους και έμπειρους ψυχολόγους στην χορήγηση τους.Σύμφωνα με τη νομοθεσία, η Ψυχολογική και Νοητική Αξιολόγηση παρέχεται από ειδικούς ψυχολόγους, πιστοποιημένους στη χρήση ψυχομετρικών εργαλείων. Η βεβαίωση που χορηγείται γίνεται δεκτή από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς.Τα ψυχομετρικά εργαλεία τα οποία χορηγούνται στο πλαίσιο της Ψυχολογικής & Νοητικής Αξιολόγησης στο Κέντρο Θεραπείας Ζεύγους και Οικογένειας είναι τα εξής:
| Για ενήλικες | Για παιδιά και εφήβους |
| · Κλίμακα νοημοσύνης ενηλίκων Wechler WAIS-IV(νόμιμη πιστοποιημένος κάτοχος της Κλίμακας Νοημοσύνης Wechler Adult Inteligence-fourth edition)
· ΜMPI-II (νόμιμη πιστοποίηση στην χορήγηση του) · Rorschach
|
· WISC-V GR (Wechsler Intelligence Scale for Children – 5th Edition)
· WPPSI-IIΙ (Wechsler Preschool and Primary Scale of Intelligence – 3rd Edition) · Κλίμακα Νοημοσύνης Ενηλίκων WECHSLER · RCAD-S Revised Child Anxiety and Depression Scale (Child-Parent) · ΣΑΕΒΑ – Σύστημα Achenbach για Εμπειρικά Βασισμένη Αξιολόγηση Σχολικής ηλικίας · AΘΗΝΑ Τεστ · Τεστ Ανάγνωσης Α · Τεστ ΛΑΜΔΑ
|
Τεστ ενηλικων
Κλίμακα Νοημοσύνης Ενήλικων Wechsler
Η Κλίμακα Νοημοσύνης Ενηλίκων Wechsler-ΙΙΙ αποτελεί ένα ατομικά χορηγούμενο κλινικό εργαλείο το οποίο σχεδιάστηκε για την αξιολόγηση της γνωστικής ικανότητας εφήβων και ενηλίκων, με ηλικίες από 16 έτη και 0 μήνες έως 89 έτη και 11 μήνες και αποτελεί την συχνότερα χρησιμοποιούμενη κλίμακα αξιολόγησης νοητικών ικανοτήτων ενηλίκων σε παγκόσμιο επίπεδο. Παρέχει μία σύνθετη βαθμολογία, η οποία αντιπροσωπεύει τη γενική νοητική ικανότητα (ΓΔΝ Συνολικής Κλίμακας).
Ως ψυχοεκπαιδευτικό εργαλείο, το WAIS μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ολοκληρωμένη εκτίμηση της γενικής γνωστικής, ακαδημαϊκής και νευροψυχολογικής λειτουργικότητας. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως τμήμα αξιολόγησης για τον εντοπισμό μαθησιακών δυσκολιών σε εφήβους και σε ενήλικες, νοητικής χαρισματικότητας και γνωστικών δυνατοτήτων και αδυναμιών(διάσπαση προσοχής, αδυναμία λειτουργικής μνήμης), και για αξιολόγηση σε εξεταζόμενους με ποικίλες νευρολογικές καταστάσεις.Τα αποτελέσματα μπορούν να αποτελέσουν οδηγό για τον σχεδιασμό παρεμβάσεων και αποφάσεων ένταξης σε κατάλληλα πλαίσια και οι σχετικές βεβαιώσεις μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την παροχή επιδομάτων σε ενήλικες με ειδικές ανάγκες.
Τεστ προσωπικότητας για Ενήλικες- MMPI-2 (Minnesota Multiphasic Personality Inventory-Πολυφασική Καταγραφή Προσωπικότητας)
Το τεστ προσωπικότητας MMPI®-2 αποτελεί το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο και περισσότερο διερευνθέν εργαλείο για την αξιολόγηση της ενήλικης ψυχοπαθολογίας στον κόσμο. Το MMPI®-2 περιέχει 120 δείκτες (κλινικές κλίμακες και υποκλίμακες, κλίμακες ανά κατηγορία καθώς και συμπληρωματικές κλίμακες), καθώς και 8 κλίμακες εγκυρότητας. Είναι το πιο διαδεδομένο, έγκυρο και καλύτερα μελετημένο ψυχομετρικό τεστ που έχει σταθμιστεί στα ελληνικά δεδομένα. Συνήθως η διάρκεια συμπλήρωσης του τεστ είναι δύο ώρες και έχει σύνολο 567 ερωτήσεις.
To τεστ προσωπικότητας MMPI®-2 χρησιμοποιείται στην κλινική πράξη για διάγνωση ψυχοπαθολογίας, για να αναγνωρίζονται κρίσιμοι ψυχολογικοί παράγοντες στην επιλογή προσωπικού για ευαίσθητες θέσεις επικινδυνότητας ή ασφαλείας και σε δικαστικά πλαίσια.Τα αποτελέσματα του μπορεί να χρησιμοποιηθούν για δικαστική χρήση, όπως σε περιπτώσεις ανάθεσης επιμέλειας παιδιού.
Tεστ Rorschach
Tο τεστ κηλίδων μελάνης ή τεστ Rorschach επινοήθηκε το 1921 από τον Ελβετό ψυχολόγο Χέρμαν Ρόρσαχ. Περιλαμβάνει αφηρημένα σχήματα τα οποία είναι δυνατό να ερμηνευθούν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Ο καθένας από εμάς δίνει διαφορετικό νόημα σε μια αφηρημένη εικόνα κι έτσι η εντύπωση που σχηματίζουμε σε κάθε περίπτωση θεωρείται ότι μπορεί να αποκαλύψει πώς σκεφτόμαστε.
Τεστ Παιδιών και Εφήβων
WISC-V GR (Wechsler Intelligence Scale for Children – 5th Edition)
Η κλίμακα WISC-V (Wechsler Intelligence Scale for Children -Fifth Edition) είναι η πλέον συχνά χρησιµοποιούµενη, σε παγκόσµιο επίπεδο, κλίµακα νοητικής αξιολόγησης για παιδιά. Η στάθµιση του WISC–V, σε αντιπροσωπευτικό δείγµα σε πανελλαδικό επίπεδο, δίνει µία σύγχρονη, αξιόπιστη και έγκυρη κλίµακα για τη µέτρηση της νοηµοσύνης των παιδιών στην Ελλάδα.
Η Κλίµακα Νοημοσύνης Wechsler για Παιδιά (WISC) χρησιµοποιείται σε όλα τα διαγνωστικά κέντρα της χώρας και κρίνεται απαραίτητη για τη διάγνωση, και τον σχεδιασµό εξατομικευμένου προγράµµατος. Οι διαθέσιµες πληροφορίες σχετικά µε τις δυνατότητες και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το παιδί θα παρέχουν πολύτιμη καθοδήγηση στην ακαδημαϊκή και νευροψυχολογική εξέλιξη του παιδιού σας και τα αποτελέσματα μπορούν να αποτελέσουν οδηγό για παρεμβάσεις και αποφάσεις ένταξης σε κατάλληλα πλαίσια, παροχές επιδομάτων προσφέροντας πολύτιμη κλινική πληροφόρηση.
Οι αναθεωρήσεις που ενσωματώνει η Πέµπτη έκδοση του WISC ενισχύουν την ήδη σηµαντική συµβολή της κλίµακας στην ψυχολογική αξιολόγηση των παιδιών. Εξάγονται πέντε διαφορετικοί δείκτες πέραν του Γενικού Δείκτη Νοημοσύνης (Δείκτης Λεκτικής Κατανόησης, Δείκτης Οπτικοχωρικής Αντίληψης, Δείκτης Ρέοντα Συλλογισμού, Δείκτης Εργαζόμενης Μνήμης, Δείκτης Ταχύτητας Επεξεργασίας) που διαμορφώνουν μία διαφορετική δομή.
WPPSI (Wechsler Preschool and Primary Scale of Intelligence )
Η κλίμακα WPPSI(Wechsler Preschool and Primary Scale of Intelligence- Third Edition) αποτελεί ένα ατομικά χορηγούμενο κλινικό εργαλείο το οποίο σχεδιάστηκε για την αξιολόγηση της νοημοσύνης παιδιών με ηλικία από 2 έτη και 6 μήνες έως και 7 έτη και 3 μήνες, και είναι η πλέον χρησιμοποιούμενη κλίμακα αξιολόγησης ικανοτήτων παιδιών προσχολικής ηλικίας σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η Κλίμακα Νοημοσύνης για Παιδιά Προσχολικής και Πρώτης Σχολική Ηλικίας (WPPSI-III) μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη σφαιρική εκτίμηση της γενικής νοητικής ικανότητας. Επίσης, μπορεί να αποτελέσει μέρος αξιολόγησης για τον προσδιορισμό νοητικής χαρισματικότητας, γνωστικών αναπτυξιακών καθυστερήσεων και μαθησιακών δυσκολιών. Τα αποτελέσματα προσφέρουν καθοδήγηση για την ένταξη του παιδιού σε κλινικά και/ή εκπαιδευτικά προγράμματα. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί και για ερευνητικούς σκοπούς.
RCAD-S Revised Child Anxiety and Depression Scale – Child (RCADS-Child) (RCADS-Parent) Η αναθεωρημένη κλίμακα άγχους και κατάθλιψης παιδιών (RCADS) στα ελληνικά είναι ένα ερωτηματολόγιο αυτοαναφοράς για παιδιά και έφηβους με υποκατηγορίες που περιλαμβάνουν: διαταραχή άγχους διαχωρισμού, κοινωνική φοβία, γενικευμένη διαταραχή άγχους, διαταραχή πανικού, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή και χαμηλή διάθεση (μείζονος καταθλιπτικής διαταραχής). Αποδίδει επίσης μια συνολική κλίμακα άγχους (άθροισμα των 5 υποκλίμακων άγχους) και μια συνολική κλίμακα εσωτερικοποίησης (άθροισμα των 6 υποκατηγοριών). Επιπλέον, η Αναθεωρημένη Κλίμακα Άγχους και Κατάθλιψης Παιδιού – Έκδοση για γονείς (RCADS-P) αξιολογεί επίσης την αναφορά των γονέων για τα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης σε παιδιά και σε εφήβους στις ίδιες έξι υποκατηγορίες. Το Κέντρο Θεραπείας Ζεύγους και Οικογένειας λειτουργικό σύστημα ανάλυσης και διαγραμματικής παρουσίασης των αποτελεσμάτων των υποκλιμάκων του άγχους. Το RCADS και το RCADS-P μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παρακολούθηση συμπτωμάτων καθώς και για την παροχή πρόσθετων πληροφοριών για αξιολόγηση.
ΣΑΕΒΑ – Σύστημα Achenbach για Εμπειρικά Βασισμένη Αξιολόγηση Σχολικής ηλικίας
Το ΣΑΕΒΑ είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα εργαλείων για την αξιολόγηση της προσαρμοστικής λειτουργικότητας και των προβλημάτων συμπεριφοράς και συναισθήματος, παιδιών και εφήβων ηλικίας 6 – 18 ετών με έγκυρο και εύκολο τρόπο.
Το ΣΕΑΒΑ αποτελείται από το βασικό εγχειρίδιο και τα ερωτηματολόγια διάγνωσης για γονείς (6-18 ετών), εκπαιδευτικούς (6-18 ετών) και εφήβους (11-18), μαζί με τις αντίστοιχες σταθμισμένες κλίμακες βαθμολόγησης.Το εργαλείο αυτό δίνει τη δυνατότητα σε γονείς και παιδιά να αποκτήσουνε μια σφαιρική εικόνα των δεξιοτήτων και δυσκολιών ενός παιδιού σε μια δεδομένη στιγμή. Επίσης, η επαναχορήγησή τους μετά από θεραπευτική παρέμβαση επιτρέπει την αξιολόγηση της έκβασης και της αποτελεσματικότητας της θεραπείας.
Tεστ Ανάγνωσης Α
Σκοπός του Τεστ Ανάγνωσης (Τεστ Α) είναι η σφαιρική αξιολόγηση της αναγνωστικής ικανότητας μαθητών/μαθητριών δημοτικού και γυμνασίου (Γ΄ Δημοτικού έως Γ΄ Γυμνασίου) και η ανίχνευση εκείνων που αντιμετωπίζουν σοβαρές αναγνωστικές δυσκολίες κατά την φοίτηση τους στις τάξεις της υποχρεωτικής εκπαίδευσης.Το τεστ Ανάγνωσης είναι μια δέσμη από δοκιμασίες που εξετάζουν την αποκωδικοποίηση, την ευχέρεια ανάγνωσης και την αναγνωστική ικανότητα. Επίσης, περιλαμβάνει ασκήσεις μορφολογίας και σύνταξης που σχετίζονται με την ικανότητα της ανάγνωσης.
Αθηνά τεστ
Το Αθηνά Τεστ είναι μία διαγνωστική μέθοδος που εντοπίζει τις δυσκολίες μάθησης και απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 5 έως 9 ετών (προσχολικής ηλικίας, Α΄, Β΄, Γ΄, Δ΄ Δημοτικού). Επιπλέον, μπορεί να χορηγηθεί και σε μεγαλύτερα παιδιά.
Αποτελείται από μία σειρά διαγνωστικών δοκιμασιών, οι οποίες αξιολογούν ένα ευρύτατο φάσμα κινητικών, αντιληπτικών, νοητικών και ψυχογλωσσικών διεργασιών. Οι δοκιμασίες αυτές ελέγχουν και αξιολογούν πλευρές της ανάπτυξης του παιδιού που θεωρούνται κρίσιμες για τη σχολική μάθηση και προσαρμογή.
Μέσω της εν λόγω αξιολόγησης δύνανται να εντοπιστούν συγκεκριμένες περιοχές που είναι ελλειμματικές και χρήζουν ιδιαίτερης εκπαιδευτικής και θεραπευτικής παρέμβασης. Το ψυχομετρικό εργαλείο χρησιμοποιείται με σκοπό την έγκαιρη ανίχνευση μαθησιακών ιδιαιτεροτήτων.Μετά την αξιολόγηση και εφόσον κριθεί απαραίτητο, μπορεί να σχεδιαστεί και να εφαρμοστεί Εξατομικευμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα παρέμβασης από την Ειδική Παιδαγωγό, προκειμένου να προληφθούν και να αντιμετωπιστούν οι μαθησιακές δυσκολίες και να βοηθηθεί το παιδί στο σχολείο.
ΛΑΜΔΑ τεστ
Το ΛΑΜΔΑ τεστ είναι ένα λογισμικό που επιχειρεί την αυτοματοποιημένη ανίχνευση μαθησιακών δυσκολιών στο γραπτό και προφορικό λόγο παιδιών σχολικής ηλικίας (Β’ – Δ’ Δημοτικού και Ε’ Δημοτικού – Β’ Γυμνασίου). Περιλαμβάνει ασκήσεις, με την μορφή παιχνιδιών, τα οποία εκτελούνται από τον μαθητή μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή. Με την ολοκλήρωση των δοκιμασιών, εξάγεται το προφίλ επιδόσεων του μαθητή.
Σκοπός του ΛΑΜΔΑ τεστ είναι η αυτοματοποιημένη ανίχνευση μαθησιακών δυσκολιών στο γραπτό και προφορικό λόγο. Συγκεκριμένα, το λογισμικό ελέγχεται πλήρως από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή, τόσο κατά την χορήγηση των δοκιμασιών, όσο και κατά την έκδοση των αποτελεσμάτων. Να τονίσουμε σε αυτό το σημείο ότι το λογισμικό δεν παρέχει πλήρη κλινική εκτίμηση ή διάγνωση, αλλά μία αδρή σκιαγράφηση των τομέων ιδιαίτερης αδυναμίας του μαθητή. Η χρήση του συγκεκριμένου εργαλείου, σε συνδυασμό με την Εκπαιδευτική Αξιολόγηση που διενεργείται από την Εκπαιδευτική Ψυχολόγο, έχει ως αποτέλεσμα τον εντοπισμό των μαθησιακών δυνατοτήτων και αδυναμιών του παιδιού και κατ’ επέκταση το σχεδιασμό Εξατομικευμένου Εκπαιδευτικού Προγράμματος, εφόσον αυτό κριθεί αναγκαίο.
Αναλυτικά τα πεδία που εξετάζονται κατά τη χορήγηση του ΛΑΜΔΑ τεστ:
- Ταχύτητα και ακρίβεια αναγνώρισης εικόνων και λέξεων
- Ιστορική και γραμματική ορθογραφία
- Προφορική και γραπτή κατανόηση
- Μορφοσύνταξη: συμπλήρωση προτάσεων, αναλογίες
- Λεξιλόγιο: επιλογή εικόνας, ορισμοί (αποκλειστικά για παιδιά Ε’ Δημοτικού – Β’ Γυμνασίου)
- Εύρος προσοχής (μνήμη γραμμάτων)
- Μη λεκτική νοημοσύνη: αλληλουχίες, μήτρες (αποκλειστικά για παιδιά Β’ – Δ’ Δημοτικού)
- Μουσικές δεξιότητες: αναπαραγωγή ρυθμού (αποκλειστικά για παιδιά Β’ – Δ’ Δημοτικού)
